ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ

ಕಣಗಿಲೆ ಗಿಡುಗ-ಪತಂಗ




ಕಣಗಿಲೆ ಅಥವಾ ನಂದಿಬಟ್ಟಲು ಗಿಡವನ್ನು ಬೆಳೆಸಿರುವವರಿಗೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ಕಂಬಳಿ ಹುಳು ಈ ಗಿಡಗಳನ್ನು ಅತಿಥೇಯವಾಗಿ ಬಳಸುವುದು ತಿಳಿದಿರುತ್ತದೆ. ನನಗೂ ಈ ಜೀವಿಯ ಪರಿಚಯವಾಗಿದ್ದು ಹೀಗೆ. ನಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕುಂಡದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸಿದ್ದ ನಂದಿಬಟ್ಟಲಿನ ಗಿಡದ ಎಲೆಗಳು ಒಂದು ದಿನ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ನಾಪತ್ತೆಯಾದವು. ಹೀಗೆ ದಿಢೀರನೆ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಕಾಷ್ಟವಾಗಿದ್ದ ಗಿಡ ನೋಡಿ ಆಶ್ಚರ್ಯ ಆಯಿತು.
ಏನಾಗಿರಬಹುದು ಎಂದು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಗಮನಿಸಿದೆ. ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದ ಗುಂಡಗಿನ ವಸ್ತುಗಳು ಬಿದಿದ್ದವು. ಅದು ಕಂಬಳಿ ಹುಳುವಿನ ಹಿಕ್ಕೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯಿತು. ಗಿಡವನ್ನು ಗಮನಿಸಿದಾಗ ಒಂದು ಟೊಂಗೆಯ ಮೇಲೆ ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದ ಕಂಬಳಿ ಹುಳು ಪತ್ತೆಯಾಯಿತು. ನೋಡಲು ಇದು ತುಂಬಾ ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿತ್ತು‌. ಆನಂತರ ತಿಳಿಯಿತು ಇದು ಕಣಗಿಲೆ ಗಿಡುಗ-ಪತಂಗವೆಂದು(Oleander Hawk-Moth).

ಈ ಪತಂಗ, ಏಷ್ಯಾ,ಆಫ್ರಿಕದ ಬಹುತೇಕ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ. ಇವು ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಯೂರೋಪ್ ಗೆ ವಲಸೆ ಹೋಗುವುದುಂಟು. ಇದರ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು ಡ್ಯಾಫ್ನಿಸ್ ನೀರಿ. 

ಕಣಗಿಲೆ ಗಿಡುಗ-ಪತಂಗದ ಕಂಬಳಿ ಹುಳುಗಳು ತುಂಬಾ ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮೊಟ್ಟೆಯಿಂದ ಹೊರಬಂದ ಮರಿ 3-4 ಮಿಮೀ ಇರುತ್ತದೆ. ಬಣ್ಣ ಹಳದಿ. ಇದು ಬೆಳೆದಂತೆ ಹಸಿರು, ಕಂದು ಮತ್ತು ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಕಡು ಕಂದು ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ನೀಲಿಬಣ್ಣದ ಹುಸಿ ಕಣ್ಣುಗಳು ಇರುತ್ತವೆ. ಏನಾದರು ಅಪಾಯದ ಸನ್ನೀವೇಶ ಎದುರಾದರೆ, ಇವು ತಮ್ಮ ತಲೆಯನ್ನು ಮಡಚಿ ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಹಿರಿದಾಗಿಸಿ ತಟಸ್ಥವಾಗುತ್ತವೆ. ಆಗ ನೋಡಲು ಇವು ನಮ್ಮ ಕಲ್ಪನೆಯ ದೆವ್ವ ಭೂತಗಳಂತೆ ಕಾಣುತ್ತವೆ. ಇದು ಅದರ ಶತ್ರುಗಳಿಗೆ ದಿಗಿಲು ಹುಟ್ಟಿಸಬಹುದು. ಪಕ್ಕೆಯುದ್ದಕ್ಕು ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣದ ಪಟ್ಟೆಯಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದರ ಸುತ್ತ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣದ ಚುಕ್ಕೆಗಳು ಇರುತ್ತವೆ. ಇದರ ಕೆಳಗೆ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ ಸ್ಪಿರಾಕಲ್ಸ್ ಇರುತ್ತದೆ. ಸ್ಪಿರಾಕಲ್ಸ್ ಉಸಿರಾಟಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇವು ತಮ್ಮ ದೇಹದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದ ಕೊಂಬನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. 

ತನ್ನ ಪ್ಯೂಪ ಹಂತವನ್ನು ದಾಟಿ, ರೆಕ್ಕೆಗಳನ್ನು ಮೂಡಿಸಿಕೊಂಡು ವಯಸ್ಕ ಕೀಟವಾಗುತ್ತದೆ. ನೋಡಲು ತ್ರಿಕೋನಾಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ಈ ಕೀಟ ಮಿಲಿಟರಿ ಸಮವಸ್ತ್ರವನ್ನು ಹೋಲುವ, ಹಸಿರು ಮತ್ತು ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಇವು ನಿಶಾಚರಿಗಳು ಹಾಗಾಗಿ ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ಕಾಣುವುದು ಅಪರೂಪ. ಇವು ರಾತ್ರಿಯ ವೇಳೆ ಅರಳುವ ಮಲ್ಲಿಗೆಯಂತಹ ಹೂಗಳ ಮಕರಂದವನ್ನು ಹೀರಿ ಬದುಕತ್ತವೆ. 

ಈ ಕೀಟ ದ ವಿಶೇಷವೆಂದರೆ ಇದು ಭಕ್ಷಿಸುವ ಕಣಗಿಲೆ ಅಥವಾ ನಂದಿಬಟ್ಟಲು ಗಿಡಗಳು ವಿಷಕಾರಿ ಗಿಡಗಳು. ಅದರಲ್ಲು ಕಣಗಿಲೆ ಅತ್ಯಂತ ವಿಷಕಾರಿ ಗಿಡ. ಇಂತಹ ವಿಷಕಾರಿ ಎಲೆಗಳನ್ನು ತಿಂದು ಬದುಕುವುದು ಅಚ್ಚರಿಯ ಸಂಗತಿ. ಇವು ವಿಷಕಾರಿ ಗಿಡಗಳನ್ನು ತಿನ್ನುವುದರಿಂದಲೆ ಇರಬಹುದು, ಈ ಕೀಟಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಬೇಟೆಗಾರ ಜೀವಿಗಳಿಲ್ಲ. 



ಕುಂಡದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸಿದ್ದ ನಂದಿಬಟ್ಟಲಿನ ಗಿಡವನ್ನು ಕೈ ತೋಟದಲ್ಲಿ ನೆಟ್ಟಿದೆವು ಇದರ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಕಣಗಿಲೆ ಗಿಡವನ್ನು ಹಾಕಲಾಯಿತು. ಎರಡು ಗಿಡಗಳು ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಬೆಳೆದವು. ಆಗಲು ಕಂಬಳಿ ಹುಳುಗಳು ಗಿಡದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದವು. ಆದರೆ ಗಿಡಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ತೊಂದರೆಯಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲದೆ ಕಂಬಳಿ ಹುಳುಗಳು ಗಿಡದಲ್ಲಿ ಇವೆ ಎಂದು ಹುಡುಕಿದರೆ ಮಾತ್ರ ತಿಳಿಯುತ್ತಿತ್ತು. ಇದರಿಂದ ಗೊತ್ತಾಗುವುದು ಏನೆಂದರೆ ಈ ಕೀಟದಿಂದ ಅತಿಥೇಯ ಗಿಡಕ್ಕೆ ಯಾವುದೆ ತೊಂದರೆಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು. ಹಾಗೆ ಈ ತೋಟದಲ್ಲಿ ಮಲ್ಲಿಗೆ ಗಿಡ ಸಹ ಇತ್ತು‌. ಇದರ ಮಕರಂದವನ್ನು ಪತಂಗ ಸೇವಿಸುತ್ತಿತ್ತೆಂದು ಕಾಣುತ್ತದೆ ಅನೇಕ ಬಾರಿ ಈ ಗಿಡದ ಬಳಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ಎಲ್ಲ ಗಿಡಗಳಿಂದ ಪತಂಗಕ್ಕೆ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಆಶ್ರಯ ದೊರಕಿರಬಹುದು.

ಕಾಮೆಂಟ್‌ಗಳು

ಈ ಬ್ಲಾಗ್‌ನ ಜನಪ್ರಿಯ ಪೋಸ್ಟ್‌ಗಳು

ಕಕ್ಕೆ - ಪ್ರಕೃತಿ ಸಂಭ್ರಮಿಸುವ ಪರಿ

ಏಪ್ರಿಲ್-ಮೇ ತಿಂಗಳು ಬಹುತೇಕ ಮರಗಳು ಹೊಸದಾಗಿ‌ ಚಿಗುರಿ ಪ್ರಕೃತಿ ಸಂಭ್ರಮಿಸುವ ಸಮಯ. ವಸಂತಕಾಲದ ಬೆಳಗಿನ ಹೊತ್ತು ಮರಗಳಲ್ಲಿ ತೂರಿಬರುವ ಸೂರ್ಯನ ಕಿರಣಗಳು ಬಣ್ಣ ಬಣ್ಣದ ಚಿಗುರೆಲೆ, ಹೂಗಳ ಮೇಲೆ ಬಿದ್ದು ಇಡೀ ವಾತಾವರಣವೇ ಪ್ರಜ್ವಲಿಸುತ್ತದೆ. ಮರಗಳಲ್ಲಿ ಎಲೆಗಳ ಚಿಗುರು ಕೆಂಪು, ತಿಳಿಹಸಿರು ಹೀಗೆ‌ ವಿವಿಧ ಬಣ್ಣದ್ದಾದರೆ, 'ಕಾಡಿನ ಬೆಂಕಿ' ಎಂದೇ ಕರೆಯಲಾಗುವ ಮುತ್ತುಗ, ಬೂರುಗ, ಮಂದಾರ ಮರಗಳಲ್ಲಿ ಅರಳುವ ಹೂಗಳ ಸೊಗಸು. 'ಚಿನ್ನದ ಮಳೆ' ಎಂದು ಹೆಸರಿಸುವ ಕಕ್ಕೆಯ ಮರದ ಹೂವಿನದ್ದೇ ಇನ್ನೊಂದು‌ ಸೊಗಸು. ಕಕ್ಕೆ ಮರದ ಮೂಲ ಭಾರತ ಉಪಖಂಡ. ನೆರೆಯ ಶ್ರೀಲಂಕಾ, ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ, ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಒಣ ಎಲೆಯುದುರುವ ಮತ್ತು ತೇವಾಂಶಭರಿತ ಎಲೆಯುದುರುವ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ‌ ಬೆಳೆಯುವ ಕಕ್ಕೆ ಮರ ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ದೇಶದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮರ ಮತ್ತು ಅದರ ಹೂವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪುಷ್ಪ. ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯದ ರಾಜ್ಯ ಪುಷ್ಪವೂ ಕಕ್ಕೆ. Cassia fistula ಕಕ್ಕೆ ಮರದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು. ಸುಮಾರು 15-20 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಬೆಳೆಯುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ಗಾತ್ರದ ಮರ. ಇದರ ಎಲೆಗಳು ಋತುಮಾನಕ್ಕೆ‌ ತಕ್ಕಂತೆ ಉದುರುವ (deciduous) ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿದೆ. ಇದರ ಹಳದಿ ಹೂಗಳು 'ಪೆಂಡ್ಯೂಲಮ್'ನಂತೆ ಇಳಿಬಿಟ್ಟು, 4-7 ಸೆಂಟಿಮೀಟರ್ ವ್ಯಾಸವಿರುತ್ತದೆ. ಸಮಾನ ಗಾತ್ರದ 5 ಪಕಳೆಗಳಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ದ್ವಿದಳ ಬೀಜಬ...

ಆಲೆ ಅಥವಾ ಬೆಪ್ಪಾಲೆ

ಹೂವುಗಳು ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಕನ್ನಡ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಚನ್ನಪಟ್ಟಣದ ಗೊಂಬೆಗಳ ಕುರಿತಾದ ಒಂದು ಪದ್ಯವಿತ್ತು‌ ಅದನ್ನು ಓದಿದ್ದ ನಮಗೆ ಅಂತಹ ಗೊಂಬೆಗಳನ್ನು ಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂಬ ಬಯಕೆ ಮೂಡದೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಮುಂದೊಮ್ಮೆ ಮೈಸೂರಿಗೆ ಹೋದಾಗ ಚನ್ನಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ಗೊಂಬೆ ಮತ್ತು ಆಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಕೊಂಡ ನೆನಪು. ಚನ್ನಪಟ್ಟಣದ ಗೊಂಬೆಗಳು ಜಗದ್ವಿಖ್ಯಾತವಾಗಿವೆ.

ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಮತ್ತು ಉತ್ತರಾಯಣ

ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಭಾರತದ ಬೇರೆ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ . ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಉತ್ತರಾಯಣ ಪುಣ್ಯಕಾಲವೆಂದೂ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ . ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಮತ್ತು ಉತ್ತರಾಯಣ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವೇನು ? ಇದನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದರೆ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಮತ್ತು ಉತ್ತರಾಯಣ ಎಂದರೇನು ತಿಳಿಯೋಣ . ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ : ಭೂಮಿಯು ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಸುತ್ತುವ ಸಮತಲವನ್ನು ಅಂತರಿಕ್ಷಕ್ಕೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿ ಆ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ವೃತ್ತಕ್ಕೆ ಕ್ರಾಂತಿವೃತ್ತ (Ecliptc) ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ . ಕ್ರಾಂತಿವೃತ್ತವನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ 12 ಭಾಗಗಳನ್ನಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಿ , ಆ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಕ್ರಮವಾಗಿ ಮೇಷರಾಶಿ , ವೃಷಭರಾಶಿ ,.. ಮೀನರಾಶಿಗಳೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತೇವೆ . ಸೂರ್ಯನು ಒಂದೊಂದು ರಾಶಿಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಪರ್ವಕಾಲಕ್ಕೆ ಸಂಕ್ರಮಣ ಅಥವಾ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಎಂದು ಹೆಸರು . ಈ 12 ರಾಶಿಗಳ ಗಣನೆಯು ಕ್ರಾಂತಿವೃತ್ತದಲ್ಲಿ ಬಿಂದುವೊಂದನ್ನು ಸ್ಥಿರವಾದ ಸ್ಥಾನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿ , ಆ ಬಿಂದುವಿನಿಂದ ಆರಂಭಿಸಿ , ಭಾರತೀಯ ಸೌರಮಾನ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯನು ಮೇಷರಾಶಿಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಮಾಡಿದ ಅಂದರೆ ಮೇಷ ಸಂಕ್ರಮಣದ ಸಮಯದಿಂದ ಸೌರವರ್ಷವು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ . ಇದೇ ' ಸೌರಮಾನ ಯುಗಾದಿ ' ಎಂದು ಆಚರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ . ಈ ಪದ್ಧತಿಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿದೆ . ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿಯೂ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾರೆ . ಈ ಸೌರವರ್ಷದ ಪ...